De lente hangt in de lucht op deze zondag van de première. Dat is een mooi voorteken. De Stadsschouwburg van Groningen heeft de rode loper uitgelegd. De sfeer in de foyer en later in de volle zaal is er een van veel verwachting, van spanning ook, want de voorverhalen over de NNT versie van Hamlet waren veelbelovend. Nu moet iedereen het nog zelf zien en horen en ondergaan. Vlak voordat de zaal open gaat, staan cast en crew op het toneel in een kring rond Ola. Ze geeft haar trots en zelfvertrouwen door aan haar 'droomteam'. Dan kan het publiek binnenkomen. Klara zit vrijwel roerloos op het toneel. Fel uitgelicht in een wit pak; een pofbroek en een jasje met rolkraag, zoals ze dat in de tijd van Shakespeare droegen. De muziek van Merlijn mummelt net zolang tot iedereen op zijn stoel zit. Wanneer het licht in de zaal uitgaat en op sein van Klara de voorstelling begint, weet ik al dat het goed zit. Dit openingsbeeld is een van de briljante ideeën die op het laatst kwamen, na de eerste try-out, nog geen drie dagen geleden. Er hangt ogenblikkelijk een onheilsspanning in de zaal, die in een strakke boog wordt vastgehouden tot en met Hamlet in de psychiatrische inrichting belandt. Dan begint de episode waarvoor ik lange tijd onzeker was omdat ik niet wist hoe en of de overgang van kasteel naar inrichting zou werken. Maar de scènes vloeien zo goed in elkaar over dat niemand zich hoeft af te vragen waarom Hamlet doordraait en in een separeercel wordt gesloten. Wanneer Joke als verpleegkundige voor de separeer staat en vraagt hoe het met hem gaat, kijkt Hamlet haar aan en zegt: 'Polonius? U bent dood Polonius' . Het is de ultieme rechtvaardiging voor de mooie dubbelrol van Joke, eerst als Polonius die per ongeluk gedood wordt door Hamlet en dan als verpleegkundige. Peter speelt Hamlet alsof hij Hamlet is. Hij heeft de goede leeftijd. Maar vooral heeft Peter de ogen van Hamlet.
Mijn top 10 van favoriete scènes:
1. De koningin die zich vastbijt in haar sluier als haar zoon Hamlet haar afwijst.
2. De geestscène
3. De liefde tussen Hamlet en Ophelia
4. Het toneelspel in het toneelspel om de koning te ontmaskeren en Rosenkranz & Guildenstern even voor koningin mogen spelen
5. De smeekbede van Claudius om genade
6. De waanzin van Ophelia
7. De waanzin van Polonius
8. De waanzin van Horatio
9. De waanzin van Rosenkranz & Guildenstern
10. Klara in de verbeelding van gedachten en gevoelens achter de waanzin van Hamlet
Dit alles ondersteunt door een waanzinnig mooi decor in waanzinnig mooi licht bij waanzinnig goede muziek, onder regie van een waanzinnig goeie Ola.
Na afloop is er langdurig applaus. Beneden in de gang van de kleedkamers is er champagne, er zijn borrelhapjes en er zijn tranen. In de grote foyer van de schouwburg praten veel mensen nog lang na. Als sluitingstijd nadert, verhuizen cast en crew naar de overkant, naar café de Souffleur, waar dozen met pizza's worden afgeleverd, waar het napraten verder gaat, nu ook over de eerste analyses en bespiegelingen. Shakespeare hoeft zich niet om te keren in zijn graf. En als dat wel gebeurt, doet hij het vast met een goedkeurende glimlach. Nynke Stellingsma van de Stadsschouwburg was ooit de aanstichtster van het idee om een toneelopvoering te maken over waanzin. Nu het werkelijk zover is gekomen is ze ervan overtuigd dat deze Hamlet-versie een goed beeld geeft van wat er in een inrichting gebeurt en hoe mensen zichzelf en elkaar gek kunnen maken. De zaal zit voor de komende tien dagen behoorlijk vol. Dat is een goed teken voor de tijdgeest van waanzin in de politiek om kunst en cultuur af te doen als een linkse hobby.
aftermath Hamlet
woordspinsels van Horatio in waanzin
Peter & Zen
